ترکمن سسی - بهرام جرجانی - در سال‌های اخیر، تداوم قطعی‌های مکرر برق در سطح کشور، به ویژه در استان‌هایی مانند گلستان، به معضلی جدی برای مردم و فعالان اقتصادی تبدیل شده است.
این خاموشی‌ها موجب گرایش گسترده به خرید و استفاده از موتور برق‌های اضطراری شده‌اند؛ تجهیزاتی که اگرچه به‌عنوان راهکاری موقت برای تأمین برق خانگی و تجاری به‌کار گرفته می‌شوند، اما به دلیل بازده پایین و مصرف سوخت بالا، به صورت قابل توجهی مصرف روزانه بنزین و گازوئیل را افزایش داده‌اند.
از منظر مهندسی و فنی، موتور برق‌ها (ژنراتورهای اضطراری) با استفاده از موتورهای احتراقی داخلی (Internal Combustion Engine) کار می‌کنند که بازده تبدیل انرژی آنها (نسبت انرژی خروجی الکتریکی به انرژی سوخت مصرفی) معمولاً در محدوده ۲۰ تا ۳۰ درصد قرار دارد، در حالی که نیروگاه‌های برق مرکزی به بازده‌های ۳۵ تا ۴۵ درصد یا بیشتر می‌رسند. این تفاوت بازده، به معنای مصرف سوخت بسیار بیشتر برای تولید همان مقدار برق در موتور برق‌های کوچک است. همچنین، در شرایط استفاده مداوم و طولانی مدت، موتور برق‌ها علاوه بر مصرف بالاتر سوخت، به نگهداری و تعمیرات بیشتری نیز نیاز دارند که هزینه‌های پنهان اقتصادی و زیست‌محیطی را تشدید می‌کند.
در مقابل، مسئولان و برخی گزارش‌ها همچنان افزایش مصرف سوخت را عمدتاً ناشی از عواملی مانند افزایش سفرهای تفریحی، تردد بیش از حد خودروها و مدیریت ناکارآمد مصرف خودروها می‌دانند. این دیدگاه ناقص و بدون تحلیل فنی جامع، سبب شده تا راهکارهای مؤثر برای کاهش مصرف سوخت و بهبود مدیریت انرژی به تأخیر بیفتد.
علاوه بر این، پروژه‌های مزارع خورشیدی که به عنوان یکی از بهترین گزینه‌های توسعه انرژی پایدار و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی شناخته می‌شوند، در بسیاری از استان‌ها از جمله گلستان، با تأخیرهای قابل توجهی در مراحل اجرایی مواجه شده‌اند. عوامل متعددی مانند مشکلات تأمین مالی، بوروکراسی اداری، کمبود زیرساخت‌های انتقال برق و مسائل مربوط به زمین و مجوزها، روند بهره‌برداری از این پروژه‌ها را کند کرده است. این تأخیرات نه تنها فرصت کاهش مصرف سوخت و بهبود تأمین برق پایدار را از بین می‌برد، بلکه باعث ادامه فشار بر شبکه برق و تشدید بحران انرژی می‌شود.
برای عبور از این بحران، ضروری است مسئولان با نگاه فنی و تخصصی، ضمن تسریع در تکمیل و بهره‌برداری از مزارع خورشیدی و سایر نیروگاه‌های تجدیدپذیر، اقداماتی همچون:
ارتقای ظرفیت و کیفیت شبکه انتقال و توزیع برق
بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش‌های خانگی، تجاری و صنعتی
فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی تخصصی درباره مصرف بهینه سوخت و برق
تشویق به استفاده از فناوری‌های پاک و با بازده بالا برنامه‌ریزی منسجم برای مدیریت بحران و جلوگیری از خاموشی‌های ناگهانی را در دستور کار قرار دهند.
در نهایت، باید تاکید کرد که مدیریت هوشمندانه این مسائل، نه تنها رفاه مردم و پایداری انرژی کشور را تضمین می‌کند، بلکه گامی مهم در جهت حفاظت از محیط زیست و مقابله با تغییرات اقلیمی خواهد بود.
بهرام جرجانی
کارشناس حقوق و فعال اجتماعی
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال می‌شود.